1. Giới thiệu chung về lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh
Khi nhắc đến các sự kiện truyền thống tại Quảng Ninh, không thể bỏ qua lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh, một dịp đặc biệt diễn ra vào ngày 24 tháng 3 âm lịch. Đây là thời điểm người dân địa phương và du khách từ khắp nơi tụ hội tại chùa Long Tiên để tham gia các nghi thức cầu mong sức khỏe, tài lộc. Với sự kết hợp giữa tín ngưỡng Phật giáo và văn hóa dân tộc, lễ hội này mang đến không gian linh thiêng, ấm áp giữa nhịp sống hiện đại.
Không chỉ dừng lại ở ý nghĩa tôn giáo, lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh còn là bức tranh sống động phản ánh đời sống tinh thần của người Việt. Từ những nghi lễ trang nghiêm đến các hoạt động rước kiệu tưng bừng, lễ hội là cơ hội để mọi người hòa mình vào không khí đất mỏ đậm chất truyền thống.
2. Chùa Long Tiên – nguồn gốc và ý nghĩa
Để cảm nhận trọn vẹn lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh, cần hiểu rõ về chùa Long Tiên – trái tim của sự kiện. Chùa được khởi công xây dựng ngày 11/6/1941, thời kỳ đất nước đang trong cuộc kháng chiến chống Pháp, và được trùng tu vào năm 2008. Nằm dưới chân núi Bài Thơ thuộc phường Bạch Đằng, thành phố Hạ Long, chùa Long Tiên không chỉ là nơi thờ tự mà còn là biểu tượng văn hóa của vùng đất Quảng Ninh.
Tên gọi Long Tiên bắt nguồn từ quan niệm phong thủy “long tắc linh, danh tắc tiên” – nơi hội tụ linh khí của rồng và vẻ đẹp của tiên cảnh. Với vị trí tựa núi, hướng biển, chùa mang trong mình vẻ đẹp hài hòa giữa thiên nhiên và kiến trúc. Được công nhận là Di tích lịch sử – văn hóa quốc gia, chùa Long Tiên là điểm nhấn không thể thiếu trong hành trình khám phá lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh.
3. Kiến trúc đặc sắc của chùa Long Tiên
Sức hút của lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh còn đến từ kiến trúc độc đáo của ngôi chùa. Không phô trương, nguy nga như nhiều công trình hiện đại, chùa Long Tiên giữ nét mộc mạc, gần gũi của phong cách truyền thống Việt Nam. Các khu vực nổi bật bao gồm:
Cổng tam quan: Là lối vào chính với thiết kế 3 tầng chồng diêm, tầng trên cùng đặt tượng Phật A Di Đà, tầng giữa là gác chuông với quả chuông đồng lớn, vang vọng khắp vùng. Hai bên cổng khắc câu đối:
“Nhật tà tháp ảnh hoành tây điện
Sơn tượng chung thanh đáo khách thuyền” – gợi lên hình ảnh thơ mộng của chùa trong ánh hoàng hôn.Tượng Bồ Đề Đạt Ma: Đặt ngay sau cổng, tượng vị tổ Thiền tông trong tư thế tọa thiền là biểu tượng của sự tĩnh lặng và trí tuệ.
Chính điện: Xây dựng theo hình chữ Đinh, đây là nơi thờ các tượng Phật như A Di Đà Tam Tôn, Quan Âm ngàn tay ngàn mắt, và Cửu Long – những tác phẩm điêu khắc tinh xảo từ thời Lê.
Ngoài ra, chùa còn có nhà tổ, nhà khách và sân chùa phân cấp, tạo nên không gian thanh tịnh, hài hòa. Chính kiến trúc này đã làm nên bối cảnh hoàn hảo cho lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh mỗi mùa xuân.
4. Các hoạt động trong lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh
Lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh diễn ra trong không gian chùa với sự tham gia của các sư trụ trì, Phật tử và đông đảo du khách. Dưới đây là những hoạt động chính:
Rước kiệu linh thiêng: Lễ hội mở đầu bằng đoàn rước kiệu từ chùa Long Tiên qua đền Đức Ông (thờ Trần Quốc Nghiễn), đền An Dương Vương tại Vụng Đáng, rồi trở lại chùa. Truyền thống xưa còn ghi lại những cuộc đua kiệu sôi nổi, mang đậm màu sắc dân gian.
Dâng hương cầu nguyện: Sau phần rước, mọi người tập trung tại chính điện để dâng hương, cầu bình an. Khói hương nghi ngút hòa quyện cùng ánh sáng đèn lồng tạo nên không gian huyền ảo.
Thả đèn hoa đăng: Vào buổi tối, hoạt động thả đèn trên sân chùa là khoảnh khắc đẹp nhất, gửi gắm ước nguyện về một năm mới an lành.
Vui chơi văn hóa: Các trò chơi dân gian như đấu vật, hát chèo, hay biểu diễn nghệ thuật truyền thống cũng được tổ chức, làm tăng thêm phần rộn ràng cho lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh.
5. Hướng dẫn tham gia lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh
Để trải nghiệm lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh một cách trọn vẹn, du khách cần lưu ý:
Trang phục phù hợp: Chọn quần áo kín đáo, màu sắc nhã nhặn. Nếu mặc đồ du lịch ngắn, hãy mang thêm khăn hoặc áo khoác để che chắn.
Ứng xử tôn nghiêm: Đi nhẹ, nói khẽ, tránh gây ồn ào hay đùa giỡn trong khuôn viên chùa.
Chuẩn bị lễ vật: Chỉ dâng đồ chay như hoa, hương, xôi, trái cây; tránh sử dụng vàng mã trên bàn thờ Phật.
Tuân thủ hướng dẫn: Chùa có đội bảo an hỗ trợ, hãy làm theo chỉ dẫn để đảm bảo an toàn trong ngày đông người.
Những lưu ý này không chỉ giúp bạn tận hưởng lễ hội mà còn thể hiện sự tôn trọng với giá trị tâm linh của lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh.
6. Vì sao nên đến với lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh?
Tham gia lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh là cơ hội để bạn:
Tìm về sự bình yên: Không gian chùa và các nghi lễ giúp lòng người lắng lại giữa cuộc sống bộn bề.
Khám phá di sản: Chùa Long Tiên là nơi lưu giữ lịch sử, văn hóa của Quảng Ninh qua từng nét kiến trúc.
Hòa mình vào truyền thống: Từ rước kiệu đến thả đèn, bạn sẽ cảm nhận rõ nét văn hóa đất mỏ.
Ngắm cảnh Hạ Long: Vị trí chùa cho phép chiêm ngưỡng vẻ đẹp vịnh Hạ Long từ xa, kết hợp hoàn hảo giữa tâm linh và du lịch.
7. Các sự kiện khác tại Quảng Ninh mùa xuân
Ngoài lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh, tháng 3 âm lịch tại Quảng Ninh còn có lễ hội Bạch Đằng, lễ hội đền Cửa Ông, lễ hội Tiên Công. Đây là những dịp lý tưởng để bạn khám phá thêm phong tục tập quán của vùng đất giàu truyền thống này.
Lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh không chỉ là nơi gửi gắm niềm tin mà còn là hành trình đưa bạn đến với vẻ đẹp tâm linh, văn hóa và thiên nhiên của Hạ Long. Với kiến trúc cổ kính, nghi lễ đặc sắc và không khí rộn ràng, lễ hội là điểm đến không thể bỏ qua vào ngày 24/3 âm lịch. Hãy lên kế hoạch ghé thăm Quảng Ninh để tự mình cảm nhận sức hút của lễ hội chùa Long Tiên Quảng Ninh nhé!